[Prev][Next][Index]
DutchMedia Editie 10b/1998
D U T C H M E D I A
E - Z I N E
onder hoofdredactie van
David de Jong.
EDITIE 10b/1998
In deze Editie:
- Dr. Dish @ TV met Nederlandse uitzending vanaf september
- ENECO wijzigt kabelpakket in Rotterdam
- ENECO start met proef digitale televisie
- Zender lokale omroep Weesp gestolen
- Tariefkaart STER rond WK-Voetbal vastgesteld
- Arcade Music en John de Mol Produkties schikken kort geding
- Dr. Dish @ TV met Nederlandse uitzending vanaf september
- Telecom Nieuws:
- Nummerweergave op vast telefoonnet
- Eerste Teledisc satelliet gelanceerd
- 'PTT Telecom scoort slecht onder internationale telecombedrijven'
- Groei Europese IT en Telecommarkt
- DVD Nieuws:
- Amerikaans onderzoeksbureau: DVD-Rom zal massaal doordringen
- Internet Nieuws:
- Microsoft Internet Explorer 5.0
- FreeAccess in heel Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel en Noordoostpolder
- 'Internet goede nieuws- en informatiebron'
- Internetaanbieders vragen vrije toegang tot tv-kabel
- MP Man
- Aankondiging Dr. Dish @ TV
- Internet Sites
- Redactioneel commentaar:
- Digitaal Canal- MultiChaos besproken
- Special:
- De invloed van de radio op de popmuziek
DR. DISH @ TV MET NEDERLANDSE UITZENDING VANAF SEPTEMBER
Dr. Dish @ TV zal in september starten met een maandelijkse Nederlandstalige
uitzending van één uur bedoeld voor Nederlanders en Vlamingen in Europa. De
uitzendingen zullen geen vertaling zijn van de bestaande Dr. Dish @ TV uitzendingen
in het Duits op de Kopernikus 2, maar specifieke onderwerpen bevatten over
Nederland en België. Zoals het er nu naar uitziet zullen de uitzendingen analoog
ongecodeerd plaatsvinden via de Eutelsat 13 graden Oost positie, waar ook
BVN-TV op uitzendt. Dr. Dish @ TV is thans bezig met het vinden van
sponsors, studio faciliteiten en uplink organisaties. Dr. Dish @ TV is tevens
bezig om het ontvangstbereik uit te breiden voor Noord-Afrika en het
Midden-Oosten. Dr. Dish @ TV zal binnenkort worden heruitgezonden
via een satelliet tv-zender in Australië. Meer informatie over Dr. Dish @ TV
is te vinden op http://www.drdish.com
ENECO WIJZIGT KABELPAKKET IN ROTTERDAM
Op donderdag 5 maart heeft ENECO Kabeltv en Telecom in Rotterdam enkele
veranderingen doorgevoerd op haar kabelnet in Rotterdam. De doorgifte
van een groep testzenders, die ENECO vanaf medio 1997 doorgaf om de
belangstelling voor doelgroepzenders te peilen, wordt gestopt. Een aantal
van deze zenders zal op de Rotterdamse kabel te zien blijven. Zenders die als
gevolg daarvan verdwijnen zijn de Franse klassieke muziekzender 'Muzzik',
het science-fiction kanaal 'The Sci Fi Channel' en het 'mededelingen kanaal'.
Nieuw zijn CNBC-Europe en Mozaïkkanaal. TNT Classic Movies en Cartoon
Network krijgen voortaan eigen kanalen, waardoor deze beide zenders 24 uur
per dag te zien zijn. Te zien blijven NBC-Europe, The Box, BBC World en
Knowledge TV. In totaal zijn via de Rotterdamse kabel middels twee testpakketten
15 zenders bekeken welke zenders de meeste interesse van de kijkers hadden met
behulp van antwoordkaarten en marktonderzoek. ENECO heeft aangekondigd
dat de nu opgedane ervaringen mee zullen worden genomen naar de samentelling
van pluspakketten, die middels decoders te ontvangen zullen zijn.
Voor CNBC-Europe is de start van de doorgifte van de zender in Rotterdam
het eerste grote contract voor de Benelux. Het zakenkanaal was tot 12 januari 1998
alleen via de satelliet te bekijken. Sinds de fusie met EBN was de zender in enkele
plaatsen van Nederland te zien (Gouda, Schiedam, en Harderwijk). CNBC-Europe
verwacht met de start in Rotterdam (258.000 huishoudens) dat de zender via
meer huishoudens te zien zal zijn. CNBC-Europe biedt 24 uur per dag financieel
zakennieuws, met op werkdagen live verslaggeving van de beursdag. Sinds
2 maart is de zendtijd van overname van CNBC US uitgebreid. Tussen 14:00-19:00
en 20:30-00:00 is live verslaggeving van de Amerikaanse beurs te zien.
ENECO START MET PROEF DIGITALE TELEVISIE
Komend najaar start de Rotterdamse kabelexploitant Eneco met een proef
met pay per view diensten via digitale set-top boxen. De proef wordt geleid
door Mediakabel, het ontwikkelingsbedrijf van een aantal grote kabelexploitanten
in Nederland. Details hierover zullen over een paar weken bekend worden gemaakt
Mediakabel heeft een overeenkomst gesloten met Canal+ om de programmapakketten
van deze zender te distribueren. Daarmee is in een groot deel van de programmering
voorzien, maar het pakket wordt uitgebreid met eigen pakketten en films/programma's
die op verzoek bekeken kunnen worden. Mediakabel heeft al een paar maal eerder
voortvarend plannen gepresenteerd om tot invoering van digitale televisie te komen.
De aandeelhouders waren echter terughoudend daar er geen garantie was voor succes.
ZENDER LOKALE OMROEP WEESP GESTOLEN
Onbekenden hebben het vorige weekeinde tijdens de uitzendingen van
de lokale omroep in Weesp, de zender gestolen. De complete zendapparatuur,
met een waarde waarde van ongeveer 10.000 gulden, is zaterdag 28 februari rond
middernacht ontvreemd. "De dieven moeten hebben geweten waar de apparatuur
was ondergebracht", aldus hoofdredacteur Adri de Bruijn van Radio Weesp
die de diefstal 'live' via zijn autoradio kon volgen. Een pikant detail
is dat de zender is voorzien met het Radio Data Systeem waarmee op het
display van de radio is te zien dat men is afgestemd op Radio Weesp. "Als
de daders de zender gaan gebruiken, zal altijd dit bericht te zien zijn",
grijnst De Bruijn. Het station is voor diefstal verzekerd en is inmiddels
al weer in de lucht.
TARIEFKAART ROND WK-VOETBAL STER VASTGESTELD
De STER heeft de tariefkaart voor de reclameblokken rond de wedstrijden
van het WK-voetbal vastgesteld. Rond de wedstrijden van Oranje overstijgt
de prijs per 30 seconden de 100.000 gulden. Mocht het Nederlands elftal
de finale halen, dan loopt het tarief op tot 159.900 gulden; het hoogste
tarief dat de Nederlandse tv ooit adverteerders in rekening brengt, aldus
de STER. Dit tarief is gebaseerd op een kijkdichtheid van 7 miljoen kijkers.
In tegenstelling tot voorgaande jaren heeft de STER afgezien van een veiling
van reclamezendtijd bij de finale. "Het tegen opbod verkopen past niet bij
het partnership dat de STER voorstaat", aldus STER-directeur Cees Vis: "Als
je een trouwe klant van een winkel bent en ze zien je niet meer staan als
op het moment dat ze wat bijzonders te verkopen hebben, dat kun je niet
maken bij vaste relaties."
ARCADE MUSIC EN JOHN DE MOL PRODUKTIES SCHIKKEN KORT GEDING
Arcade Music en John de Mol Produkties hebben een kort geding
geschikt rondom de CD ''T dak d'r Af'. Arcade Music had een verzamel-cd
uitgebracht met dezelfde titel als het Veronica programma 't Dak d'r Af, waarop
John de Mol Produkties (producent van het tv-programma) een kort geding
aanspande tegen de platenmaatschappij. Arcade Music en John de Mol Produkties
zijn nu een schikking overeengekomen, waarbij Arcade Music John de Mol Produkties
schadevergoeding betaalt en de cd niet meer zal verkopen. Arcade Music heeft
eerder de verkoop van de cd om marketingtechnische redenen stopgezet.
TELECOM NIEUWS:
NUMMERWEERGAVE OP VASTE TELEFOONNET
KPN Telecom, de nieuwe naam voor PTT Telecom, zal vanaf augustus 1998 op
het vaste telefoonnet de dienst NummerWeergave aanbieden voor 2,50 gulden
per maand. De beller kan te allen tijde de weergave van zijn nummer
eenvoudig blokkeren. Deze blokkering is gratis. Wie nu een geheim nummer
heeft moet ook de weergave van zijn nummer blokkeren. Op grond van een
wettelijke verplichting blijft bij de alarmcentrale 112 het nummer van de
beller altijd zichtbaar. Bij een oproep vanuit een telefooncel of vanaf
een mobiele telefoon die werkt op het analoge mobiele net is geen nummer
zichtbaar. De gebelde kan middels een scherm, of een gekoppelde PC zien
door wie hij wordt gebeld. De dienst NummerWeergave is reeds in gebruik
in landen als Engeland, Frankrijk, Zweden. Dit jaar zal de dienst ook
worden ingevoerd in Belgie en Duitsland.
EERSTE TELEDISC SATELLIET GELANCEERD
Teledisc heeft vorige week in alle stilte zijn eerste satelliet in de
ruimte gebracht. Teledisc is een project waarin een wereldomspannend netwerk
van 288 laagcirkelende satellieten wordt gebouwd voor mobiele telecommuni-
catie. Het initiatief wordt ondermeer gefinancierd uit het persoonlijk
kapitaal van Bill Gates en telecomveteraan Craig McCaw. Teledisc hoopt in
2002 het netwerk operationeel te hebben.
'PTT TELECOM SCOORT SLECHT ONDER INTERNATIONALE TELECOMBEDRIJVEN'
PTT Telecom scoort in vergelijking met de resultaten van alle internationaal
actieve telecombedrijven slecht. Dat blijkt uit een onderzoek dat Yankee
Group Europe jaarlijks uitvoert in samenwerking met Communications
Week International. PTT Telecom daalde van de tiende naar de zestiende
plaats in de top 50 van internationale telecombedrijven door een omzetverlies
van 18 % over 1996. Yankee Group is ook teleurgesteld over de effecten die
liberalisering van de telecommarkt tot nu toe heeft opgeleverd. In de vijf jaar
dat de onderzoekers de ontwikkelingen op de markt volgen is er slechts één
nieuwe partij op de lijst verschenen.
GROEI EUROPESE IT EN TELECOM MARKT
De Europese IT- en telecommunicatiemarkt steeg in 1997 met 8 %, en zal
de komende jaren nog meer stijgen, aldus een rapport van de European
Information Technology Observatory groep (EITO). Volgens EITO kent
vooral de IT wereld een sterke groei, terwijl de telecommunicatiesector
er slechts licht op vooruitgaat. De groeiende vraag naar mobiele
telefoonfaciliteiten zorgt dan weer voor een groei in draadloze
communicatie. Vooral de landen in Zuid-Europa kennen een snelle groei,
alhoewel Nederland de koploper is. Nog volgens het EITO is de
groeisterkte in Europa nu ongeveer op hetzelfde niveau als deze in
Amerika, maar de Verenigde Staten hebben de voorbije jaren een zeer
grote voorsprong op het gebied van informatietechnologie en
communicatie kunnen opbouwen (Met dank aan Bjorn Ecury)
DVD NIEUWS:
AMERIKAANS ONDERZOEKSBUREAU: DVD-ROM ZAL MASSAAL DOORDRINGEN
De DVD-ROM-speler zal dit jaar op grote school doordringen tot de PC-
gebruiker. Binnen enkele jaren zal de Digital Versatile Disk de CD-ROM als
massa-opslagmedium vervangen. Deze voorspelling doet het Amerikaanse
onderzoeksbureau Infotech. Dit jaar zal de verkoop van DVD-Rom-spelers
aanzwellen tot 6,7 miljoen tegenover 330.000 spelers vorig jaar. Volgend
jaar (1999) wordt een afzet van 24,2 miljoen spelers verwacht, aldus Infotech.
In het jaar 2002 zullen over de hele wereld meer dan 250 miljoen DVD-drives
zijn geinstalleerd.
INTERNET NIEUWS
MICROSOFT INTERNET EXPLORER 5
Microsoft werkt aan versie 5 van de Internet Explorer. Alphaversies
zijn reeds intern bij Microsoft in gebruik. De nieuwe browser moet
voor 1999 verschijnen. Versie 5 ondersteunt onder meer een nieuw
grafisch bestandsformaat dat gebruik maakt van vectoren. Dit formaat
is veel geringer in omvang dan de meeste grafische bestanden op het
Web (zoals GIF en JPEG) en ook makkelijker te implementeren. De
browser zal tevens de nieuwe compressietechniek van Intel, genaamd
Quickweb, ondersteunen waarmee plaatjes sneller van een server naar
de browser kunnen worden verstuurd.
FREEACCESS IN HEEL FRIESLAND, GRONINGEN, DRENTHE, OVERIJSSEL
EN NOORDOOSTPOLDER
Onder de naam 'FreeAccess' biedt kabelexploitant CasTel vanaf 10 maart
aan iedereen in Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel en de Noordoost-
polder gratis toegang tot het world wide web. In de bijna 3 maanden dat
CasTel FreeAccess heeft aangeboden in de regio Groningen, zijn reeds
18.000 abonnees geregistreerd. Volgens een woordvoerder van CasTel
zal dat aantal nog dit jaar tot 50.000 toenemen. 'We verwachten hiermee
veel sneller te groeien dan 'Het Net' van PTT Telecom.' Weliswaar krijgen
de abonnees uitsluitend toegang tot world wide web op Internet, maar met
toevoeging van een abonnement voor gratis e-mail bij bijvoorbeeld Freemail
is in principe gratis Internetten mogelijk. Wie ook gebruik wil maken van ftp,
news, chat en een eigen webpagina wil opzetten, kan tegen betaling abonnee
worden bij CasTel.
'INTERNET GOEDE NIEUWS- EN INFORMATIEBRON'
Uit onderzoek van het Amerikaanse marktonderzoeksbureau Market Facts
Inc. is gebleken dat Internet steeds meer wordt gebruikt als een legitieme
en betrouwbare nieuwsbron en niet alleen om te browsen en te surfen. Meer
dan de helft van de ondervraagden gebruikt Internet regelmatig als nieuws-
bron. De papieren krant blijft echter nummer 1 als het om informatiebron
gaat.
INTERNETAANBIEDERS VRAGEN VRIJE TOEGANG TOT TV-KABEL
De aanbieders van Internet in Nederland, verenigd in de Nederlandse vereniging
van Internet Providers (NLIP), hebben bij de regelgevers in Den Haag gevraagd
om vrije toegang te krijgen tot de kabel in Nederland. Vorig jaar maakte de NLIP
zich niet druk om Internettoegang via de kabel. Een groot aantal kabelexploitanten
biedt toegang via de kabel aan, zoals CASEMA, TeleKabel, CasTel, CAI Westland (middels
dochter Kabelfoon), Gamog CAI en A 2000. Kabelexploitant Eneco biedt enkel
toegang tot TCP/IP, waardoor men alsnog een abonnement dient te nemen bij
een Internetprovider. In de praktijk kan dat aldaar bij alle Internetproviders.
Dit geeft echter een grote netwerkbelasting. Op een vraag hierover reageert
de voorlichter van telecom-regelgever Opta, Ludo Korteman, direct: 'De wet
geeft ons bevoegdheden aangaande een dominante marktpartij in telecommunicatie.
Dat is volgens de criteria wel PTT Telecom, maar niet de kabelexploitant. Wellicht
zullen de kabelexploitanten met het aanbod van kabels voor ontsluiting van tv en
Internet ook als dominante partij beschouwd kunnen gaan worden, maar dan voor
hun regio.' (Bron: Planet Multimedia)
NIEUW: MP MAN
Saehan Information Systems heeft een nieuw product ontwikkeld dat de naam
'MP Man' draagt. De MP Man is een portable digital audio player, die MP3
bestanden in het flash geheugen kan opslaan. De MP Man is in Korea door
Saehan op de markt gebracht. De MP Man kan MP3 bestanden downloaden van
PC's en met CD-kwaliteit afspelen. De MP Man kan telkens opnieuw geladen
worden, zodat men telkens opnieuw nieuwe muziek op het apparaat kan laden.
De MP Man is standaard uitgerust met 16 Mb flash geheugen. Daarmee kan men
circa een half uur muziek laden en beluisteren. De MP Man is uit te breiden naar
64 Mb. (circa 2 uur muziek). Eén van de voordelen van de MP Man is
dat het geen los opslagmedium heeft, en daardoor niet kwetsbaar is. MP3
bestanden worden thans veel gebruikt op Internet als formaat voor audio.
Veel muziek is op Internet beschikbaar in MP3 formaat, en downloadbaar.
De MP Man is in Nederland niet te koop. De MP Man zal worden getoond
op de CeBIT beurs te Hannover. De fabrikant is op zoek naar Europese importeurs.
AANKONDIGING DR. DISH @ TV
Komende vrijdag is er weer een uitzending van Dr. Dish @ TV.
De onderwerpen:
- Transponder News (met bijdragen van Norbert Schlammer en SatCoDX, in 't Duits)
- Media Deutschland (met Petra Huether, in 't Duits)
- DutchMedia Nieuws (met David de Jong, in 't Nederlands)
- Digital News (met Mike Bauerfeind, in 't Duits)
- Space News (met John Locker, in 't Engels)
- WX-ontvangst van NOAA en METERO-satellieten (in 't Duits)
- Het laatste satellietnieuws via Internet en een PC (in 't Duits)
- Lemon-Volksbox (vanuit de lopende productie, hopelijk!) (in 't Duits)
- Waarschuwing van goedkope exemplaren van Chaparrals Corotors (in 't Duits)
- Laatste versie van Dr. Overflow's DVB98 software (in 't Duits)
- Dr.Dish Live (Met antwoorden op vragen van kijkers (in Duits en Engels)
Dr. Dish @ TV is iedere 2e vrijdag van de maand tussen 20:00 en 23:00 uur
analoog ongecodeerd te ontvangen via de Kopernikus 2 satelliet, op 11.550 GHz. V.
Presentatie en eindredactie: Christian Mass. (Meer info via http://www.drdish.com)
INTERNET SITES:
---Homepages
WTN London at http://www.wtn.co.uk/
Sunshine Network at http://www.sunshinenetwork.com/
Love Radio at http://www.love.nl/
Concert Radio at http://www.concertradio.nl/
The Adult Channel at http://www.cyberspice.com/Networks/TAC/TAC.htm
EKR - European Klassik Rock at http://www.ekrradio.demon.co.uk/
Cable Radio Network at http://www.cableradionetwork.com/
Radio America at http://www.radioamerica.com/
WLIR-FM at http://www.wlir.com/index.htm
The Bonneville Int. Network at http://www.ldsradio.com/
BBC News 24 at http://news.bbc.co.uk/
MuchaMusica at http://www.bravo.ca/muchmusic/mucha/
WDR 2 (Germany-Radio) at http://www.wdr.de/radio/wdr2/
WDR 3 (Germany-Radio) at http://www.wdr.de/radio/wdr3/
DRS 1 (Swiss German Radio) at http://www.drs.ch/site/drs1.html
DRS 2 (Swiss German Radio) at http://www.drs.ch/site/drs2.html
--- LIVE RealAudio:
Cable Radio Network at http://www.radio.audionet.com/radio/ram/crn.ram
(Bron: SATCODX, http://www.satcodx.com)
REDACTIONEEL COMMENTAAR:
DIGITAAL CANAL- MULTICHAOS BESPROKEN
Een uitspraak die John van Gogh vorige week deed in DutchMedia
waarin hij de pers verwijt negatief te schrijven over de satellietwereld
in Nederland, waardoor de satellietwereld een negatief beeld over zich
heen geworpen krijgt is tweeslachtig. Deels helpt Nokia mee aan dit beeld.
Nokia heeft zelf nauwelijks geïnvesteerd in marketing en reclame voor haar
producten, terwijl dit in andere landen, zoals Spanje en Duitsland uitbundig
gebeurt. Nokia sluit aan de andere kant allianties met Canal+, waardoor
consumenten op een Mediamaster 9500 aangewezen zijn, terwijl een ontvanger
als de Mediamaster 9200 meer functionaliteiten biedt, waardoor meer ontvangen
kan worden. Diezelfde Canal+ heeft de laatste jaren de satellietkijkers behoorlijk
in de kou laten staan, en erkent dit zelfs door te stellen dat satellietkijkers
geen hoge prioriteit hebben. Canal+ nam in augustus MultiChoice en FilmNet
over. Dit betekende op 1 augustus jl. een directe teruggang van het satellietaanbod.
Van ruim 25 tv kanalen naar 10 gratis zenders en 2 Canal+ zenders. Daarnaast
gaat Canal+ als monopolist als een soort 'big brother is watching you' te werk.
Dit doet zij door te bepalen welke ontvanger de consument mag kopen.
Indien een consument een niet-goedgekeurde ontvanger aanschaft dient
deze 60 gulden, te betalen, een identificatienummer in te vullen, en een
formulier waarbij men verklaart Canal+ bij beelduitval niet de schuld te zullen
geven. Bij aanschaf van een 'goedgekeurde ontvanger' dient men ook een
identificatienummer in te vullen.. Zonder dat men het doorheeft wordt men
vervolgens lastig gevallen met promotiemateriaal, indien men een nauwelijks
op te merken hokje niet inkrast. Tv kijken volgens Canal+ kan volgens het
gezelschap die de dienst uitmaakt in nu nog Nieuwegein (straks Hilversum)
niet zonder een paspoort. Nederlanders in het buitenland mogen helemaal niet
kijken naar de Nederlandse commerciële zenders. Laat staan naar de eigen
Canal+ Nederland zenders. Dit is de officiële versie. Maar Canal+ weet
waarschijnlijk zelf al te goed dat dit waarschijnlijk een betere 'business' is
dan de binnenlandse business. (Denk maar aan alle Nederlandse
overwinteraars in Spanje, of het succes van BVN TV). Het voormalige MultiChoice,
of moeten we de door creatieve geesten in de schotelwereld in het leven geroepen
term MultiChaos gebruiken (?) heeft lange tijd enkel één decoder offcieel 'approved'
verklaard. Diezelfde officiele 'approved' decoderfabrikant (Pace) is achteraf toch
geschrokken van de houding van Canal+, en heeft zich tijdelijk teruggetrokken van
de Nederlandse markt, totdat meer duidelijkheid komt over de encryptietechnologie.
Joop Daalmeijer, die naar velen zeggen weinig van techniek weet, riep plots dat SECA
MediaGuard wellicht ingezet zou worden. Nog geen twee maanden later was hij weg,
en 4 maanden later is er nog steeds geen duidelijkheid over welke strategie wat betreft
coderingstechnologie gevolgd zal worden. Meer onduidelijkheid schepte Canal+
door aan te kondigen haar zenders via de Astra 1G door te geven, echter een datum
is (nog) niet genoemd. Een aantal ontvangers zou problemen hebben met de ontvangst
van zenders via de Astra 1G bij transponderdeling. Een oplossing hiervoor is een
software update voor een aantal ontvangers.Wellicht roept deze hele situatie gewoonweg
om concurrentie voor het hele Nederlandstalige gebied (Vlaanderen en Nederland). In
Vlaanderen heeft Canal+ de satellietkijkers helemaal in de kou laten staan door van de
één op andere dag het beeld op zwart te zetten. In Frankrijk kan het, in Italië kan het,
in Duitsland kan het, in Scandinavië kan het en straks kan het ook in Engeland. Eén of
meer aantrekkelijke digitale satellietpakketten, tegen redelijke prijzen en 'redelijke'
voorwaarden. (alhoewel er hier en daar ook wat op aan te merken is, zo blijven de
grenzen dicht). De vraag is hoe het Canal+ in de toekomst zal vergaan, of zal het in
de toekomst wat satelliet betreft voortaan Canal- zijn?
SPECIAL:
DE INVLOED VAN DE RADIO OP DE POPMUZIEK
Tussen radio en popmuziek bestaat een innige relatie, ook in
Nederland. Vooral via de radio verwierven veel liedjes en
groepen in de beginperiode van de popmuziek de nodige
bekendheid. Toch kan niet worden volgehouden, dat de
publieke omroepen en het toenmalige Nederlandstalige
Radio Luxembourg de popmuziek voor ons land hebben
'gemaakt'. De hechte band tussen popmuziek en radio werd
pas in het midden van de jaren zestig gesmeed. Groepen als
The Beatles en Rolling Stones hadden jeugdig Nederland toen
al met hun platen veroverd. Tot die tijd vielen er wel wat
programma's te beluisteren, waarin deze muzieksoort werd
gedraaid. Te denken valt aan 'Tijd voor Teenagers' met
achtereenvolgens Dick Duster, Ko de Kloet en Herman Stok
(VARA). Daarnaast was nog een gering aantal andere
programma's waarin soms een 'pop'muziekje voorbij kwam. Op
Radio Luxembourg was het vaak een kwestie van gesponsorde
kwartiertjes waarin de meer bekendere deuntjes werden gedraaid.
Anders was het voor diegenen die de buitenlandse radiostations
ontdekten. De Engelstalige uitzendingen van Radio Luxembourg,
die in de avonduren waren te ontvangen met veel storing (Radio
Fadenbourg), brachten voornamelijk de Britse muziek onder de aandacht.
Daarbij genoot vooral het werk van de platenmaatschappijen DECCA
en EMI de voorkeur. Vreemd was dat ook niet want ze waren de
belangrijkste sponsors van het station. Voor de Amerikaanse muziek
moest je terecht bij de Amerikaanse legerstations, die onder de naam
American Forces Network (AFN) de populaire deuntjes uit de States
urenlang de ether ingooiden via de middengolf. Tenslotte was er nog
een mogelijkheid zeer up to date op de hoogte te worden gebracht via
de draadomroep. Iedere zondagmiddag was er om vijf uur, via knopje
vier (tevens de laatste keuze) Pick of the Pops met Alan Freeman (BBC)
te horen met de wekelijkse top 20 van Engeland en enkele nieuwe releases.
Radio Veronica startte haar uitzendingen in april 1960 maar
ook dat betekende niet dat we regelmatig werden overstroomd
met popmuziek. Pas nadat Willem van Kooten de eigenaren Verwey
toestemming vroeg voor een orientatiereis naar de VS zou er
verandering komen in de programmering. In januari 1965 was de
eerste officiële Nederlandse hitlijst, de Veronica Top 40, een
feit. Niet dat er al direct sprake was van een echte hitlijst
op basis van verkoopcijfers, maar er werd wel naar gestreefd.
Zo kon het voorkomen dat in de eerste twee jaren meer dan één
versie van een bepaald nummer hoog in de hitlijsten stond
terwijl er slechts één echt goed verkocht werd. Als groot
voorbeeld noemen we 'Eight Days a week' van The Beatles, dat
keurig genoteerd werd naast de cover-versie van de Nederlandse
formatie Daddy's Act. Het gedrukte exemplaar van de Top 40 was
vanaf de tweede week van januari in de grammofoonplatenzaken
gratis af te halen. Ook de Veronicaprogrammering werd vanaf
dat moment aangepast en waren er op de doordeweekse dagen
shows te horen, die gekoppeld waren aan de deejays. Op de
zondagen bleef er wel ruimte voor gesponsorde programma's,
zoals de Indolashow. In 1969 ging Radio Veronica over tot het
invoeren van de Tipparade, een lijst van deejaytips en andere
nieuwe releases die veelvuldig op het station werden gedraaid,
zodat de nieuwe platen ook eindelijk uitgebreid aandacht
kregen op de radio. De 'nummer 1' van deze wekelijkse lijst
kreeg het predicaat 'Alarmschijf' mee.
Vanaf die tijd worden radio en popmuziek haast synoniem. Ook
de publieke omroep gaat om. Uiteraard was de groeiende
populariteit van Radio Veronica niet aan de publieke omroepen
voorbij gegaan en door een regeringsbesluit werd een alternatief
station opgericht, dat de geschiedenis vanaf september 1965
inging als Hilversum III. Een echt popstation kon het echter
niet worden genoemd daar er ook ruimte was voor operette en
marsmuziek. Pas medio eind jaren zestig kreeg het station meer
kleur en vanaf 1970 was het voor het eerst in de geschiedenis
dat Hilversum III meer luisteraars trok dan het vanaf zee
opererende Radio Veronica. Op Hilversum III waren natuurlijk
ook pop-programma's te beluisteren met namen die warme herin-
neringen kunnen oproepen. Bij de VARA had je in 1966 'Ringo',
een wekelijks programma met beat- en popmuziek in de presentatie
van Bob Bouber. De AVRO besteedde aandacht aan het Rhytmn
and Blues in het gelijknamige programma met Edwin Rutten. 'Op
Tienertoeren' (NCRV) werd in 1966 het programma 'Op Tienertoeren'
vervangen door 'Tienerama' terwijl een ander nieuw programma
'Jeugdland' heette. Skip Voogd nodigde iedere week een
beatgroep in de studio uit. Op 24 maart 1967 was de eerste
aflevering te horen bij de VPRO van '2x Top 10' waarin Hans
Kemna de toen recente top 10 draaide en een oude top 10 ten
gehore bracht. Helaas was dit programma geen lang leven beschoren
want het verdween al weer op 29 september 1967. Heel
populair was een ander VPRO-programma in presentatie van Wim
Noordhoek. 'Help' hield het ook langer vol en wel van 19 mei
1967 t/m 16 mei 1969. Het programma is trouwens spontaan
begonnen nadat, aldus Wim Noordhoek, de dominees binnen de
leiding van de VPRO hadden besloten dat een ander programma
direct van de radio diende te verdwijnen. Noordhoek nam zijn
eigen platenspeler van huis mee en draaide zijn geliefde LP-
tracks. Een ander programma van de VPRO die zeker genoemd moet
worden werd in de begin jaren zeventig geprogrammeerd. 'De Joe
Blow Show' was zeer zeker een ander hoogstandje van Wim Noordhoek
en Jan Donkers. Voor de KRO is Theo Stokking jarenlang
een paradepaardje geweest met ondermeer programma's als:
'Coda' (hitparade in 1965), 'Sjook' (1966-1968), 'Pop-in'
(1970), 'De Theo Stokkink Show' (1971-1981) en de 'Noenshow'
(begin jaren tachtig). Maar uit de prille begindagen van
Hilversum III herinneren we ons natuurlijk ook 'De Hullekie
Dullekie Show' met Henk Terlingen, die het zelfs met zijn
gezongen tune 'Ik ben Hullekie Dullekie van de radio' de
hitlijsten haalde. In de jaren zeventig was tevens de opkomst
van de later met het televisieprogramma Top Pop populaire Ad
Visser. Wie herinnert zich niet het AVRO-programma 'Super
Clean Dream Machine'. Natuurlijk dienen ook deejays als Eddie
Becker ('Eddy Go Round Show') en Robbie Dale ('Jam on the
radio') te worden genoemd, die beiden tegen het einde van de
jaren zestig verkasten van Radio Veronica naar respectievelijk
de VARA en de TROS.
Uiteraard verzamelden jongeren zich in de jaren zestig en
zeventig al met plezier voor de beeldbuis voor het aanschouwen
van de incidentele popprogramma's: Een trekker was uiteraard
het AVRO-programma 'Moef-ga-ga', dat werd gepresenteerd door
niemand anders dan Willem van Kooten (Joost den Draaier). Het
was de NCRV, die in 1964 al met een thematisch programma kwam,
waarin ook de popmuziek onder de aandacht werd gebracht: 'TM',
stond voor Teenager Magazine en werd één keer per maand gedurende
drie kwartier uitgezonden op de vrijdagavond. In 1966
begon de NCRV met 'Twien', een programma waarin onderdelen
waren opgenomen van de Amerikaanse show 'Hullabaloo' en kwam
de VARA niet veel later met de programma's 'Wonderland' en
'Popkrant'. 'Waauw' was een gedanste hitparade van de KRO,
waarin wekelijks The Douglas Squires Dancers centraal stonden.
In de zomer van 1969 bracht de VPRO zes weken lang een live
programma vanaf lokatie, waarin vele artiesten optraden.
'Picknick' was de naam van het programma. Eerder viel al de
naam van Robbie Dale, die voor de TROS ook nog eens een
tv-versie van JAM opnam. Tenslotte kunnen we ook niet om het
VARA-programma 'Fanklup' heen, waarin Sonja Barend de groepen
aan elkaar praatte in een programma dat werd geregisseerd door
Ralph Inbar. Beiden zouden eind jaren zestig als echtpaar
vertrekken naar Israël om daar aan de wieg te staan van
de televisie in het land.
Terugkomend op Radio Veronica, kan worden vermeld dat men niet
alleen de muziek via de radio naar de luisteraars bracht. Op
Koninginnedag 1966 was er het jaarlijkse, door het station in
Amsterdam georganiseerde, Oranjebal. Een aantal groepen zou er
optreden maar toen op de dag zelf een groep afzegde, improviseerden
technici Dick Du Bois en Ad Bouman een'studiootje' op
het toneel zodat de aanwezige Veronicadeejays er platen konden
draaien. De Veronica drive-in-show was geboren. Maar er kan
hier niet gesproken worden over de introductie van de drive-in-show
in Nederland. Dat had namelijk al eerder plaats gevonden.
In april 1964 ging Skip Voogd al op pad met de 'Tussen
10+ en 20- Drive-in-show'. Namens de NCRV deed hij zaaltjes
aan om platen te draaien voor zijn luisterpubliek.
In de jaren zeventig gingen de deejays van Hilversum III ook
op toernee langs belangrijke zalen om de deejays platen te
laten draaien, terwijl omroepen als AVRO (Top Pop) en de TROS
ook hun eigen drive-in-shows creëerden. In eerdere jaren,
voordat Hilversum III werd opgericht, organiseerden de omroepen
ook wel avonden voor hun leden maar die moeten meer gezien
worden als familiebijeenkomsten waar artiesten belangeloos
optraden ter omlijsting van het totaalprogramma van zo'n
avond. De latere zeezenders Radio Noordzee (1971-1974), Radio
Mi Amigo (1974-1978), Radio Atlantis (1973-1974) en Radio
Caroline (1972-1973) en (1979-1980) hadden ook hun eigen
drive-in-shows, waarbij wekelijks vele optredens in Nederland
en België werden gedaan. Uiteraard om de heetste hits, de
deejays en de nieuwe producten veelvuldig aan het publiek voor
te stellen. Op Hilversum III kwamen, in het programma van
Felix Meurders, vanaf 1971 ook deejays uit de landelijke
discotheken aan het woord, die konden vertellen welke platen
in hun club het meest populair waren. Gevolg was de uitzen-
ding, gedurende enkele jaren, van de discotheken top 10. Voor
de drive-in-shows was een lange periode van succes verzekerd
en zou het tot diep in de jaren tachtig duren alvorens de
populariteit wegebde. De discothekendeejays, die altijd vlot
van de tongriem waren gesneden, maakten plaats voor 'housedeejays'
die meer gespecialiseerd zijn in het mixen van bepaalde
nummers en wel op die manier dat het een aaneensluitende
muziekmuur van ritme wordt. Het gesproken woord werd daarmee
tot een minimum teruggebracht.
Er kan ook worden gesproken van een duidelijke invloed van de
radio op een bepaalde muzieksoort, die de geschiedenis inging
als de 'palingsound'. De Verweybroers, eigenaren van Radio
Veronica, hadden hun nodige kontakten in Volendam en van het
een kwam het ander. Groepen als The Cats, George Baker Selection,
Jen Rog, Silvio , BZN en vele anderen, werden via de 192
meter en later de 538 meter, gigantisch geplugd, met alle
gevolgen van hitsucces. Opmerkelijk hierbij is te noemen dat
een groep als BZN eerst niet de enigszins met liefde overtrokken
songs vertolkte, die men later tot een gigantisch succes
maakte. Het was een rockformatie die hits scoorde met nummers
als 'Sweet Silver Annie', 'Barber's rock' en zelfs een instrumentale
rockversie van het Wilhelmus. Bij Radio Veronica ging
men zelfs zo ver door een eigen LP 'Volendam Hoog' uit te
brengen. Het mes sneed aan twee kanten. De artiesten ontvingen
royalties en de winst op de LP ging naar de voetbalvereniging
Volendam, dat door Veronica in die tijd werd gesponsord.
Daarnaast kan worden gemeld dat de zeezenders veelvuldig
gebruik maakten van het tegen geld verkopen van zendtijd om
bepaalde nummers veelvuldig te laten horen. Het waren vooral
Radio Noordzee, Radio Caroline, Radio Mi Amgio en Radio Atlantis
die op deze manier (uiteraard betaald door de platenmaatschappijen)
vele nummers groot hebben gemaakt. Uiteraard kon en kan niet
verwacht worden dat de publieke omroepen zich bezighielden met
payola, zoals deze vorm van 'hitmaken' internationaal wordt omschreven.
Bij de wet is deze vorm van radiomaken namelijk verboden. Desondanks
kwamen de programmamakers nog wel eens in opspraak als er iets
onder de tafel werd doorgeschoven. Vaak werden deze verhalen de
publiciteit ingebracht als zijnde geruchten en tot echte gerechtelijke
procedures, om een eind te maken aan deze vorm van betaling, is het
echter nooit gekomen.
Tenslotte dient vermeld te worden dat tal van artiesten, op
basis van hun bekende songs, jingles inzongen die vooral via
Radio Veronica, veelvuldig werden gedraaid ter opfleuring van
de programma's.
In de geschiedenis van de radio en de televisie neemt de
popmuziek een belangrijke plaats in, net zoals omgekeerd de
geschiedenis van de popmuziek niet kan worden geschreven
zonder vermelding van deze media. Tegen die achtergrond houdt
het Omroepmuseum een wissel tentoonstelling. Onder de titel
'Popmuziek 1960-1990, beeld en geluid van de jongerencultuur',
is vanaf 15 mei deze wisseltentoonstelling te bezoeken, waarin
uitgebreid aandacht wordt besteed aan het popgebeuren in
Nederland. Dit betekent niet dat er alleen ruimte zal zijn
voor Nederlandse musici maar ook voor buitenlandse artiesten
die op de een of andere manier door de omroepen zijn opgenomen.
In drie zalen zal in totaal voor 4,5 uur aan nostalgisch televisiemateriaal
worden vertoond, terwijl ook diverse luisterpanelen de mogelijkheid
geven oude radiofragmenten terug te horen. Uiteraard zullen, via
attributen en tekstpanelen, allerlei zijpaden worden betreden, zoals
commercie, merchandising, hitnoteringen, presentatie, vormgeving,
rol van de Nederlandstalige zeezenders, deejay- taal en dictie,
geluidsregistratie, doelgroepenstations, rol en filosofie van
zendgemachtigde, reclameobject, jongerenmagazines en
platenpluggers.
Het Omroepmuseum, gevestigd aan de Oude Amersfoortseweg
121-131 te Hilversum, is geopend op dinsdag t/m vrijdag van
10 tot 17 uur en op zaterdag en zondag van 12 tot 17 uur.
(Bijdrage van Hans Knot en Arno Weltens)
Deze editie bevat bijdragen van Herman van Beek.
=====================================================
ADVERTENTIERUIMTE:
=====================================================
DutchMedia is op zoek naar nieuwe adverteerders:
U kunt ook adverteren in DutchMedia....
Interesse? E-Mail dutchm@dds.nl voor meer informatie.
======================================================
ADVERTENTIERUIMTE
======================================================
DutchMedia is gratis en voor persoonlijk gebruik.
(Stukken uit) DutchMedia mogen/mag op geen enkele wijze herverspreid
worden in welke vorm dan ook, zonder uitdrukkelijke toestemming
en overeenstemming van de hoofdredactie (David de Jong).
DutchMedia E-Zine is een uitgave van De Jong DutchMedia.
Bijdragen zijn altijd welkom op dutchm@dds.nl
bij plaatsing wordt altijd de bron vermeld.
DutchMedia wordt mede mogelijk gemaakt dankzij TELE-satellit, Europa's
Grootste Satelliet tijdschrift, te vinden op http://www.TELE-satellite.com
Het archief van DutchMedia is te vinden op
http://www.TELE-satellite.com/listserver/tags1/dutchmedia
Meer mailinglijsten over media en satelliet ontvangst
zijn terug te vinden op http://www.sat-net.com
-----
De adverteerders van DutchMedia hebben geen enkele
invloed op de redactionele inhoud van DutchMedia.
----
De redactie van DutchMedia aanvaardt geen enkele
aansprakelijkheid voor de juistheid van de hier geboden
informatie en eventuele schade veroorzaakt door deze informatie.
----
© De Jong DutchMedia, 1998.
=====================================================
[Other mailing lists|Sponsored by TELE-satellit]